Overclock Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Yapılır?

Overclock’un Türkçe karşılığı olarak “hız aşırtma” kullanılabilir.

Kısaca anlatmak gerekirse elimizdeki donanımı standart hızından daha fazla çalıştırmak için ayarlarında değişiklik yapmak demektir. Bu aşamada önemli bir uyarı yapmamız gerekiyor. Yapacağımız ayar değişikliği daha fazla voltaj ve daha fazla işlem yükü gerektireceği için donanımımızın daha fazla ısınmasına, doğal olarak yanmasına ve kullanılamayacak hale gelmesine neden olabilir. Bu nedenle, hasar görecek donanımdan overclock yapan kişi sorumludur.

İşlemcimizi ele alalım. İşlemcinin frekansını 2 veri belirler. Bunlardan ilki çarpan kat sayısı diğeri ise iç frekansıdır(FSB-Front Side Bus). Bu iki değerin çarpımıyla işlemcinin gerçek frekansını buluruz.

Bu değerlere bakarak işlemci üzerinde overclock yapmak için iki yol olduğunu söyleyebiliriz.

Birincisi FSB değerini artırmak diğeri çarpan kat sayısını artırmak.

Çarpan kat sayısı Intel işlemcilerde genelde kilitlidir. AMD işlemcilerde ise bu özellik açık olduğundan overclock konusunda daha esnek olabilirsiniz. Ancak şunu unutmamakta fayda var. Overclockta en yüksek performans FSB değerini artırmakla elde edilir.

Overclock yapmanız için öncelikle anakartın bu işe uygun olması gerekir. Bunların ardından artacak enerji ihtiyacını karşılayabilecek bir güç kaynağı gerekiyor. Bunların yanında en önemli bölüm ise soğutmadır. Aşırı hız ve voltajla çalışacak donanımlar haliyle daha fazla ısınacağı için yanma riski de artacaktır. Bu riski azaltmak ve daha esnek bir overclock yapabilmek için iyi bir soğutma sisteminiz olması gerekir. Soğutma işlemini eskisi gibi fanlarla yapmak yerine sıvı veya gaz soğutma sistemlerini tercih etmenizi öneririm. Bunların yanında işlemci soğutması için üretilen özel macunları (özellikle gümüş içerenleri) de tercih edebilirsiniz.

Nasıl yapılacağına gelecek olursak, öncelikle bios menüsünden frekans ve voltaj ayarlarının bulunduğu bölüme (genelde frequency/voltage control) geliyoruz. Bu konuyu genel olarak anlatacağım çünkü menüler anakarta göre değişiklik gösteriyor. Bu bölümde değiştireceğimiz değerler kilitli olabilir. Bunu CPU Operating Speed bölümünü User Defined yaparak değiştiriyoruz ki değerleri biz belirleyelim. Bunu yaptıktan sonra yapmamız gereken tek şey frekans ve voltaj değerlerini yavaş yavaş artırarak her artırım sonrasında bilgisayarımızda stres testleri uygulamak olacaktır.

Bilgisayarınız stres testlerini sorunsuz olarak geçtiğinde biraz daha değer artırabilirsiniz. Ancak donmalar veya kapanmalar oluyorsa değeri biraz düşürüp sabitlemeniz gerekir.

Şu ana kadar genel anlamda işlemci hakkında bilgi verdim. Donanımlar değişiklik gösterdiği için ayrıntıya girme ihtiyacı duymadım. İnternette arama yaptığınızda bir çok forumda donanımınıza özel ayrıntılı bilgi ve yardım bulabilirsiniz.

Şimdi ise kısaca ekran kartını anlatacağım.
Ekran kartına overclock yapmak işlemciye göre daha basit. ATI kartlar için ATITool, NVIDIA kartlar için de RivaTuner ve CoolBits gibi bir çok yazılım bulunuyor.

ATITool ile ekran kartınızın gereken değerlerini yavaş yavaş artırarak stabil bir noktada sabitleyebilirsiniz. RivaTuner ise ATITool’a göre biraz daha karmaşık denilebilir. Ancak biraz ilgilendiğinizde rahatlıkla çözebilirsiniz.
CoolBits ise kayıt defterine yeni değerler ekleyerek NVIDIA sürücüsünün ayar bölümüne ram ve core ayarları seçeneğini ekliyor.

Ekran kartında kullanılabilecek başka bir yol ise kartın BIOS ayarlarında değişiklik yapmaktır. Bu iş için de çeşitli programlar olsa da bu iş riskli olduğu için profesyonel yardım almanızı tavsiye ederim.

İnternette bu konularla ilgili yeterince program ve bilgi mevcut. Ancak bu işin çok riskli olduğunu tekrar hatırlatmakta fayda var.