Bu yazı size biraz korkutucu gelebilir ama gerçekler bunlar :).
Bilgisayarınızda artık olmasını istemediğiniz şeyler olabilir. Özel resimleriniz, kredi kartı bilgileriniz vb. Ne yaparız böyle bir durumda? Büyük kısmımızın yaptığı şey dosyanın üzerine sağ tıklarız ve önce geri dönüşüm kutusuna gönderir oradan da sileriz. Zannederiz ki dosya artık gitti ve artık kimse o dosyaya bir daha erişemeyecek.
Silinen bir dosyanın geri getirilmesi
Dosya kurtarma işlemleri iki çeşittir.
1. Software Recovery ( Program ile kurtarma)
Bu yöntem, özel geliştirilen piyasa da ücretli ve ücretsiz şekilde kolayca elde edilebilen (recovery) kurtarma programlarıyla yapılan kurtarma işlemidir. Mahalle arasında olan bilgisayarcılarda “VERİ KURTARMA YAPILIR” yazısı bu anlama geliyor. Ne zaman işe yarar bu yöntem? Yani ne şekilde silinen dosyalar bu yöntemle geri getirilebilir?
1. Sağ tık, sil ve geri dönüşüm kutusundan sil denildiğinde.
2. Hızlı format atıldığında
3.Yavaş format atıldığında
4.Fdisk ile yapılan düzenlemeler kurtarma, geri getirmeyi etkilemez.
Bu yöntemle geri getirilemeyecek bir silme nasıl yapılabilir?
Aslında bu çok zor değil. İnternette bulabileceğiniz wiper, eraser programları bu işi yapabilmektedir. Bu programlar silinmiş dosyaların üzerine boş bilgi, sayı, harf ya da rastgele bilgi yazmaktadır. Fakat 120 gb’lık bir sabit diski bu yöntemle temizlemek çok uzun zaman alır. Bu programların yaptığını siz de yapabilirsiniz? Nasıl mı?
Dosyaları sildikten sonra, sabit diskinizi doldurursanız silinen dosyaların üzerine başka bir dosya yazılır ve o dosya artık software yöntemlerle, recovery programlarla geri getirilemez.
Peki software yöntemlerle geri getirilemiyor, nasıl geri getirilebilir?
İşte bu yönteme kolay kolay rastlayamazsınız. Hasar gören sabit disklerden veri kurtarmak gibi, güvenli silmeye karşı veri kurtarma şirketleri, labaratuvarlar var. Eğer sabit diskinizdeki bilgi kişisel resim ya da kredi kartı bilgisi değil de devlet sırrıysa :p o zaman bu yöntemle dosyalar geri getirilebilir.
Bunu önlemenin bir yolu yok mudur?
Bu yöntemle veri kurtarmayı tamamen önlemek mümkün olup olmadığını bilmiyorum. Ama araştırmalarım sonucu öğrendim ki bir dosyayı yok etmek mümkün değil.
Yazdığınız yazı nasıl okunmaz?
Bir dosyayı boş beyaz sayfaya yazdığınız yazı olarak görebilirsiniz. İnsanlar da sabit disk gibi bilgiyi yani yazıyı kağıttan okuyor. Siz okunmasını önlemek için ne yaparsınız? Silersiniz değil mi? Silgiyle silmek sağ tıkla yapılan silmedir. Işığa tutulursa ( yani programlarla) yazınız okunabilir. Peki diğer alternatifler, mesela yazının üzerini karalayabilirsiniz, böylelikle yazınız ışığa da tutulursa okunamaz hale gelir. Ne kadar çok karalarsanız (dosyanın üzerine başka dosya yazmak) o kadar okunması zorlaşır. İşte bu silme metodunun karşılığı da erase etmek. Bir yöntem de var tabi bu en garantili olanlardan, kağıdı yakmak (sabit diski parçalamak). Oldukça garantili.
Erase yöntemlerini ayrıntısına girmeden yazacağım. Google’da aratırsanız Türkçe ve İngilizce çok fazla kaynak mevcut. İçlerinden en etkilisi şüphesiz Gutmann metodu. 35 kere karalıyor kağıdı 🙂
Gutmann ( 35 kere farklı veri yazar)
Us-DoD 5220 (E,C ve E) (7 kere farklı veri yazar)
Us-DoD 5220 (E) (3 kere farklı veri yazar)
Pseudorandom ( 1 kere farklı veri yazar)
Only First and Last 2 kb (1 kere farklı veri yazar)
Schneir’s 7 Pass ( 7 kere farklı veri yazar)
Bu metodları kullanan bir program mevcut.
Eraser İNDİR Programla mevcut olan dosyalarınızı bu metodlardan birisiyle silebilirsiniz. Ya da önceden silinmiş dosyalarınızı güvenli silmek için boş kısımlara yukarıdaki metodları uygulayabilirsiniz. Kontrol etmek için bir de güzel recovery programını çalıştırın bakalım dosyalarınıza ulaşılabiliyor mu.
Yazı biraz uzun biraz da sıkıcı oldu farkındayım ama oldukça bilgi kirliliği var düzeltmek gerekiyordu. Özetlersek yazıyı, silmek isteyebileceğiniz bir dosyayı, bilgisayarınıza sokmayın 🙂