Gerek masaüstü gerekse dizüstü bilgisayarlarda kullanmış olduğumuz işletim sistemi sabit disklerin doğası gereği zamanla eski işlevselliğini kaybeder, açma/kapama süreleri artar hatta bazen çekilmez bir hal alır. Bu gibi durumlarla karşılaştığımız zaman artık sabit disklerimizi formatlama gereği duyarız.
Formatlama işlemiyle ilgili kulaktan duyma birçok bilgi bilgisayar kullanıcıları üzerinde çeşitli önyargıları da beraberinde getirmiştir. Bu konu üzerinde detaylara biraz inelim:
– Format atmak bilgisayarıma zarar verir mi?
Format atmak bilgisayarınıza zarar vermez, aksine iki ya da üç ayda bir atılan format sabit diskinizin ömrünü uzatır. Format, sabit disk üzerinde herhangi bir fiziki değişiklik oluşturmaz. Zaman içerisinde diskinizin üzerindeki bilgiler çeşitli bölgelere dağılır ve disk bu verileri bir araya getirmek için yorulur ve daha fazla enerji sarf etmek zorunda kalır. Format atarak bu yorulmayı ve gereksiz enerji sarfiyatını durdurmuş oluruz.
– Sabit diski hızlı mı yoksa yavaş mı biçimlendirmeliyim?
Sabit diskleri hızlı biçimlendirdiğinizde verileri tamamen silmiş olmazsınız. Hatta hızlı format attıktan sonra piyasada bulunan birçok recovery programıyla silmiş olduğunuz verilerin çoğuna tekrar ulaşabilirsiniz. Buda yine sabit disklerde enerji kaybına ve diskinizde boş yerinizin daralmasına neden olacaktır. Dolayısıyla diskinizi yavaş biçimlendirmelisiniz.
– Sabit diskteki ayrılmış bölüm sayısını arttırmamın ne gibi yararları olur?
Genellikle sabit diskler C ve D olarak iki bölüme ayrılmış biçimde kullanılır. Buna ek olarak diskin boyutuna göre birkaç bölüme ayırmak bilgisayarınızın daha hızlı çalışmasında etkili bir rol oynar.
– Hangi Windows işletim sistemi daha az format ister?
Yapılan araştırmalar neticesinde Windows Vista başarılı bir sabit disk anlayışı ile daha az formata gerek duymakta ve daha uzun süreli bir kullanım sağlayabilmektedir.
Yazıdan yavaş biçimlendirmeden sonra veri kurtarılamayacağı gibi bir anlam çıkmış. Halbukisi sabit diskten bir veriyi tamamen yok etmek diye birşey olamaz. İsterseniz elli sefer format atın yavaş yahut hızlı fark etmez. Askeri silme metodları vardır Amerika Savunma Bakanlığının kullandığı o bile sadece software yani programla kurtarmayı engeller. Yani onda bile donanımsal kurtarma sözkonusudur 🙂 Siz siz olun silmek isteyeceğiniz birşeyi bilgisayarınıza sokmayın 🙂
Evet disk üzerindeki verilerin parçalanarak dağınık bir yapı oluşturduğu bununda diski yorduğu düşünülebilir. Ancak bunun için önerilecek çözüm Format değil defrag olmalıdır. Son zamanlardaki gelişmelerede bakılırsa Bkz. İobit smartdefrag gibi anlık disk birleştirme programları mevcuttur. Daha ilerisini düşünecek olursak tune up, ücretsiz olarak Windows Care , deneme sürüm olarak ashampo optimizer gibi alternetiflerde yardımcı olacaktır. Ayrıca hızlı format atmasınızda verilerin geri kurtarılması olanaklı görünüyor. Ta ki o disk üzerine yeni veriler yazmaya başlayıncaya kadar. Güvenli bir disk silme işlemi ise hdd wipe olarak ifadelerine rastladığım Eraser isimli ücretsiz bir program ile dosya ve ya diskin boş alanının rastgele verilerle doldurularak kurtarılmanın imkansız kılınması gibi yöntemler göz ardı edilmemelidir. Format atmak konusuna gelince sağlıklı bir sisteme format atmak bence gereksizdir. Sık format atmak ise diski gereğinden fazla yıpratır düşüncesindeyim.